به نام خدا

     نسخ در قرآن از مباحثی است که علما شیعه وسنی به آن پرداخته اند لذا بر آن شدیم تا مطالب مختصروانشاءالله مفیدی از این مبحث را در چند یادداشت بررسی وبیان کنیم  

 هرچند برخی معتقدند مطلقا نسخی صورت نگرفته اما نسخ به معنای زیر(*) مورد اتفاق عقلای عالم، أعم از مسلمان و غیر مسلمان است؛ در این بین تنها یهود و نصارا با آن به مخالفت پرداخته اند(که البته به آن پاسخ داده شده است) .

مرحوم آیت الله آقای خویی (ره) در کتاب البیان 36 مورد از آیات قرآن ، که مدعی نسخ آن ها شده اند را بررسی نموده است (**) که به طرح بخشی از آنها خواهیم پرداخت.

اقسام نسخ:

1-    نسخ تلاوت بدون نسخ حکم : یعنی آیه ای  در مصحف بوده ؛ ولی به امر خدا برداشته شده ودیگر تلاوت نمی شود  اما حکمش باقی است ، نظیر آیه ی رَجم.

     ارزیابی: نسخ قرآن به اجماع همه ی علما ، با خبر واحد (خلیفه ی دوم) ثابت نمی شود   مضافا به اینکه قطعا این نوع نسخ تحریف قرآن است وبا قطعیات واصول شیعه ناسازگار می باشد.

2-    نسخ حکم و نسخ تلاوت : یعنی آیه ای بوده ولی برداشته شده ودیگر تلاوت نمی شود وحکمش نیز ملغی گردیده است   

ارزیابی: این نوع نسخ نیز تحریف قرآن است و علاوه بر اینکه با خبر واحد(خبر عایشه درنقش عدد شیر دادن به بچه در مَحرمیّتش وادعای نسخ آن پس از پیامبر(ص) )، ثابت نمی شود ؛ با قطعیات واصول شیعه در تناقض آشکار است.

3-    نسخ حکم بدون نسخ تلاوت : این قسم از نسخ ،همان است که در علوم قرآن مورد بحث می باشد  نظیر آیه ی نجوا ( مجادله/12) که انشاءالله در پست بعدی به آن خواهیم پرداخت ./. طالب پور

   (*) نسخ :  برداشتن امری است که در شریعت مقدس ثابت بوده وزمان واَمَدش پایان یافته باشد، چه آن امر مربوط به احکام تکلیفی باشد یا احکام وضعی و چه جزء منصب‌های الهی باشد یا مربوط به هرکاری باشد که به خداوند از آن حیث که شارع است بازگشت نماید.

 (**) البیان فی تفسیر القرآن ، فصل 9 ص 277 به بعد